Ofiarami zbrodni katyńskiej było co najmniej 50 mieszkańców przedwojennego powiatu stopnickiego. Wśród nich znajdowali się oficerowie, podoficerowie oraz szeregowi Wojska Polskiego, częściowo pochodzący z rezerwy (inżynierowie, lekarze, nauczyciele, naukowcy, prawnicy, urzędnicy państwowi, a także przedstawiciele wolnych zawodów). Podkreślić należy również fakt, że nigdy nie ukarano sprawców zbrodni katyńskiej.
Eugeniusz Sylwester Budzyński
Ofiarą zbrodni katyńskiej był mjr rez. Eugeniusz Sylwester Budzyński. Urodził się w 1893 r. w majątku Kobiela. Ukończył Męskie Gimnazjum Rządowe w Kielcach, a następnie studiował medycynę na Uniwersytecie Jurijewskim w Tartu. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Od 1928 r. piastował stanowisko Naczelnego Lekarza Uzdrowiska Busko-Zdrój. Był właścicielem pensjonatu „Sanato” w dzielnicy zdrojowej. Mjr. rez. Budzyński we wrześniu 1939 r. pełnił funkcję komendanta szpitala polowego w Tarnowie. Po agresji ZSRS na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej w okolicach miejscowości Busk koło Lwowa. Przetrzymywano go w obozie NKWD w Kozielsku. W liście z 27 listopada 1939 r. pisał do swojej żony – Ireny:
„Droga Żonusiu moja. Korzystam ze szczęśliwej możliwości napisania do Ciebie, donoszę Ci, że od wyjazdu z domu cały czas i obecnie jestem zdrowy. Mam nadzieję, że wkrótce do Was, moi Kochani, wrócę. Jedyną myślą, która mnie niepokoi, to jest myśl o losie Waszym (…)”.
W 1940 r. zamordowano go w Katyniu. Jego żona - Irena próbowała ustalić jego losy, wysyłając w 1941 r. do Moskwy dwa listy z zapytaniem o niego. Nie otrzymała na nie jednak żadnej odpowiedzi. Jego zwłoki zidentyfikowano przy ekshumacji. Symboliczny grób mjr. rez. Budzyńskiego znajduje się na cmentarzu parafialnym w Busku-Zdroju. Do 1980 r. widniał na nim napis:
„Dr Eugeniusz Budzyński 1893. Zginął śmiercią tragiczną w 1940 r.”.
W 1980 r. rodzina umieściła nową tablicę o treści:
„Dr Eugeniusz Budzyński, major WP ur. 1893 zamordowany w (…) 1940 r.”.
W 1988 r. w wolnym miejscu pojawił się napis „Katyniu”.
Warto wspomnieć o zaangażowaniu w działalność konspiracyjną Ireny Budzyńskiej. Pełniła funkcję zastępcy, a następnie Pełnomocnika Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża na oddział Busko-Zdrój. Zaangażowała się również w działalność tajnych kompletów, ucząc historii:
„(…) Sanatorium pełne jest oficerów niemieckich. Pewnego dnia, gdy siedzimy z książkami na kolanach słychać ostre pukanie do drzwi, wchodzi Niemiec, jakiś «ober». Gospodyni nie podnosząc się z fotela pyta o cel wizyty. Rozmawiają po francusku. Oficer jest tak zafascynowany piękną polską damą, że nas nie widzi, lub udaje, że nie widzi. Po krótkiej chwili wychodzi. Siedzimy sparaliżowane, a nasza mentorka mówi: «Wracamy do pracy». Dziś, gdy jestem w Busku, Sanato kojarzy mi się z okupacyjną lekcją polskiej historii”.
Irena Budzyńska w pensjonacie „Sanato” ukrywała również Żydów. Wymienić należy chociażby kilku z nich: Dziurżyńską, Mariana Reicha, Anielę Tasiemcową czy Cukiermana vel Cukermana. Ofiarą zbrodni katyńskiej padł również kpt. Jan Blichiewicz, który był kuzynem mjr. rez. Budzyńskiego. Osadzono go w obozie NKWD w Starobielsku, a następnie zamordowano w Charkowie.
Nauczyciele
Ofiarą zbrodni katyńskiej padli również nauczyciele. Por. rez. Aleksander Józef Bicz urodził się w 1909 r. w Krakowie. Był absolwentem seminarium nauczycielskiego im. Grzegorza Piramowicza w Krakowie. Jako nauczyciel pracował w: Krakowie, Złotej i Chrobrzu. Był kierownikiem szkoły powszechnej w Śladkowie Dużym. Zwłoki Bicza ekshumowano w 1943 r.
W Katyniu zginął również ppor. rez. Andrzej Pałka. Urodził się 4 listopada 1907 r. w Książnicach Wielkich. W Buskim Gimnazjum i Liceum im. Józefa Piłsudskiego w Busku-Zdroju uczył języka łacińskiego. We wrześniu 1939 r. wziął udział w wojnie obronnej. Po 17 września 1939 r., ppor. rez. Pałka trafił do niewoli sowieckiej. Przebywał w filii obozu jenieckiego w Putywlu – w Tiotkino, a następnie w obozie w Kozielsku.
Podobny los podzielił Stanisław Marmuźniak, urodzony 12 kwietnia 1906 r. w Kleczanach. Był absolwentem Wydziału Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 27 Dywizji Piechoty. Pracował jako nauczyciel szkoły powszechnej na terenie powiatu stopnickiego. Po ukończeniu studiów zatrudniono go jako nauczyciela historii w Buskim Gimnazjum i Liceum im. Józefa Piłsudskiego w Busku-Zdroju. Pracę miał podjąć od 1 września 1939 r., jednakże jego plany pokrzyżował wybuch wojny. W lipcu 1939 r. Pałkę powołano do służby w Wojsku Polskim. Po 17 IX 1939 r., osadzono go w obozie w Kozielsku.
W Katyniu zamordowano również ppor. rez. Mariana Olkuśnika. Urodził się w 1909 r. w Książu Wielkim. W 1930 r. ukończył seminarium nauczycielskie w Jędrzejowie, a rok później w 1931 r. Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 10. Przydzielono go do 4 pułku piechoty Legionów. Był nauczycielem szkoły powszechnej w Pacanowie.
Policjanci
Ofiarami zbrodni katyńskiej byli również funkcjonariusze Policji Państwowej (PP). Około 6 300 funkcjonariuszy Policji Państwowej oraz Korpusu Ochrony Pogranicza osadzono w obozie w Ostaszkowie. Mordowano ich w celach więzienia w siedzibie Obwodowego Zarządu NKWD w Kalininie (dzisiejszy Twer). Ofiary chowano w miejscowości Miednoje.
Jedną z ofiar mordu był Jan Wiktor Górski. Pochodził z Chodowa koło Miechowa. Był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. W PP służył od lipca 1919 r. Służbę pełnił na posterunkach w Stopnicy oraz w Chmielniku. W Komendzie Powiatowej w Busku-Zdroju pracował w latach 1932-1939 r., gdzie był zastępcą komendanta. Po 17 września 1939 r. został wzięty do niewoli sowieckiej. Osadzono go w obozie jenieckim NKWD w Ostaszkowie.
Kolejną ofiarą zbrodni sowieckiej był st. post. Ignacy Zięba. Urodził się 31 stycznia 1900 r. w Gołonogu. W PP służył od 1930 r. W 1935 r. pracował w Komendzie Powiatowej w Busku-Zdroju, a następnie w Mostach Wielkich w powiecie żółkiewskim. Po 17 września 1939 r. trafił do niewoli sowieckiej. Przebywał w Ostaszkowie, skąd wysłał pocztówkę, którą rodzina otrzymała w pierwszych dniach 1940 r.
Ich los podzielił również st. post. Błażej Marchewka. Urodził się w 1899 r. w Sosnówce. Przez wiele lat służbę pełnił na terenie powiatu stopnickiego. We wrześniu 1939 r. pracował na posterunku w Pacanowie.
Kolejną ofiarą był Piotr Szostak. Urodził się 12 października 1880 r. w Zagości. W Policji Państwowej pracował od lipca 1919 r. Służbę pełnił na posterunku w Szczaworyżu. We wrześniu 1939 r. dostał się do niewoli na Wołyniu.
Por. Bolesław Łącki urodził się w 1910 r. w Janinie. Był dowódcą 2. baterii w 2. Pułku Artylerii Lekkiej Legionów w Kielcach. Od sierpnia 1938 r. wykładał w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy we Włodzimierzu Wołyńskim. We wrześniu 1939 r. walczył w obronie Włodzimierza Wołyńskiego. Przebywał w obozie NKWD w Kozielsku. Stamtąd wysłał do rodziny w Janinie kartkę, w której pisał, że ma nadzieję na szybki powrót do domu. W drugiej kartce podtrzymywał ją pisząc:
„co dzień samochody wywożą duże grupy oficerów – prawdopodobnie do Polski”.
W 1940 r. zamordowano go w Katyniu. W 1943 r. dokonano ekshumacji ciała Łąckiego.