Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Samoobrona” KWP w sieradzkim więzieniu
Artykuł

„Samoobrona” KWP w sieradzkim więzieniu

Autor: Paweł Wąs
W pierwszych latach powojennych, oprócz masowego oporu zbrojnego ze strony podziemia antykomunistycznego, powstawały również tajne struktury wewnątrz komunistycznego aparatu represji. Jedną z nich była komórka o krypt. „Samoobrona” działająca w sieradzkim więzieniu.
"Warszyc" - legendarny dowódca Konspiracyjnego Wojska Polskiego

"Warszyc" - legendarny dowódca Konspiracyjnego Wojska Polskiego

Dodatek prasowy Oddziału IPN w Łodzi w związku z obchodami 75.rocznicy zamordowania kpt. Stanisława Sojczyńskiego.
<i>Ojciec mój był w niewoli rosyjskiej, potem w obozie w Katyniu…</i> „Związek Białej Tarczy” w Łodzi jako przykład ideowej antykomunistycznej organizacji młodzieżowej
Artykuł

Ojciec mój był w niewoli rosyjskiej, potem w obozie w Katyniu… „Związek Białej Tarczy” w Łodzi jako przykład ideowej antykomunistycznej organizacji młodzieżowej

Autor: Paweł Wąs
Jedną z tajnych organizacji młodzieżowych, które powstały w Łodzi w okresie stalinizmu, był „Związek Białej Tarczy” (ZBT).
80. rocznica przekształcenia struktur zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego SZP-ZWZ-AK

80. rocznica przekształcenia struktur zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego SZP-ZWZ-AK

Dodatek prasowy Oddziału IPN w Łodzi w związku z obchodami 80. rocznicy przekształcenia struktur zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego SZP-ZWZ-AK.
Aresztowanie „Warszyca”
Artykuł

Aresztowanie „Warszyca”

Autor: Paweł Wąs
Jednym z najtragiczniejszych epizodów w historii Konspiracyjnego Wojska Polskiego było aresztowanie kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”, do którego doszło wieczorem 27 czerwca 1946 roku.
Burmistrz Łap przed sądem doraźnym Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Artykuł

Burmistrz Łap przed sądem doraźnym Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Autor: Paweł Wąs
Jednym ze skazanych przez sąd doraźny KBW na terenie Białostocczyzny był burmistrz miasta Łapy, wydający fałszywe dokumenty tożsamości dla żołnierzy 5. Brygady Wileńskiej AK.
Dowódca akcji na Radomsko. Porucznik Jan Rogulka „Grot” (1913–1946)
Biogram / Biografia

Dowódca akcji na Radomsko. Porucznik Jan Rogulka „Grot” (1913–1946)

Autor: Paweł Wąs
Największa i najbardziej spektakularna akcja zbrojna Konspiracyjnego Wojska Polskiego została przeprowadzona w nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r. Głównym jej celem było uwolnienie więźniów z aresztu miejskiego w Radomsku. Cena sukcesu była jednak wysoka. Wielu jej uczestników, w tym dowódca, porucznik Jan Rogulka, wpadło w ręce komunistów i straciło życie jeszcze przed upływem miesiąca.
Grupa Stanisława Siergieja
Artykuł

Grupa Stanisława Siergieja

Autor: Paweł Wąs
Wieczorem 27 października 1952 r. wysadzony został pomnik Robotnika i Robotnicy, znajdujący się w pasażu ZMP w Łodzi. Część mieszkańców mogła odnieść wrażenie, że na terenie miasta funkcjonuje silna organizacja zbrojna.
Harcerstwo Konspiracyjne Polski – Konspiracyjne Wojsko Polskie
Artykuł

Harcerstwo Konspiracyjne Polski – Konspiracyjne Wojsko Polskie

Autor: Paweł Wąs
Na skutek ograniczania przez komunistów działalności niezależnego harcerstwa, na terenie całego kraju tworzono tajne zastępy oraz organizacje na podbudowie harcerskiej. Jedna z nich powstała w Tomaszowie Mazowieckim.
Kompania miejska KWP „Kosy”
Artykuł

Kompania miejska KWP „Kosy”

Autor: Paweł Wąs
Na szczególną uwagę w strukturze Konspiracyjnego Wojska Polskiego zasługuje kompania kryptonim „Kosy”, w skład której wchodzili uczniowie szkół średnich z Piotrkowa Trybunalskiego.
Łódzki „Huragan” w walce z komunizmem
Artykuł

Łódzki „Huragan” w walce z komunizmem

Autor: Paweł Wąs
Wszechobecna komunistyczna indoktrynacja oraz coraz jawniejsze przenoszenie na polski grunt wzorców sowieckich legło u podstaw zawiązania tajnej struktury, zrzeszającej nastolatków na terenie Łodzi.
Młodzieżowa organizacja antykomunistyczna „Biały Orzeł” w Moszczenicy (1953)
Artykuł

Młodzieżowa organizacja antykomunistyczna „Biały Orzeł” w Moszczenicy (1953)

Autor: Paweł Wąs
Patriotycznie usposobiona młodzież przeciwstawiała się masowej sowietyzacji również w niewielkich miejscowościach, czego przykładem może być kilkuosobowa grupa rówieśnicza z Moszczenicy w powiecie piotrkowskim.
Młodzieżowe organizacje antykomunistyczne w Opocznie
Artykuł

Młodzieżowe organizacje antykomunistyczne w Opocznie

Autor: Paweł Wąs
Zakładali tajne organizacje, rozrzucali antykomunistyczne ulotki, brali udział w nielegalnych spotkaniach. Protestowali przeciwko likwidacji ich drużyny harcerskiej. Za swoje marzenia o niepodległej Ojczyźnie byli więzieni i torturowani.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – dodatek prasowy IPN

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – dodatek prasowy IPN

1 marca obchodzony jest w Polsce Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, z tej okazji Oddział IPN w Łodzi wraz z Dziennikiem Łódzkim przygotował dodatek specjalny, opisujący podziemie niepodległościowe w regionie łódzkim.
Ocalały z „procesu siedemnastu”. Roman Stanisław Czajka (1930–2006)
Biogram / Biografia

Ocalały z „procesu siedemnastu”. Roman Stanisław Czajka (1930–2006)

Autor: Paweł Wąs
Należał do żołnierzy pochwyconych podczas obławy po słynnej akcji na Radomsko, gdy żołnierze Konspiracyjnego Wojska Polskiego zdołali opanować miejskie więzienie i uwolnić pięćdziesięciu zatrzymanych. Pomimo ran i tortur jako jeden z nielicznych uniknął śmierci z rąk komunistycznych oprawców.
Ofiara Zbrodni Katyńskiej. Stefan Szletyński (1893–1940)
Artykuł

Ofiara Zbrodni Katyńskiej. Stefan Szletyński (1893–1940)

Autor: Paweł Wąs
Jedną z ofiar Zbrodni Katyńskiej był pochodzący z Łodzi porucznik Stefan Szletyński. Jego sylwetkę warto przybliżyć w szerszej perspektywie, uwzględniającej losy dwóch rodzin o silnych tradycjach patriotycznych, zaangażowanych w działalność niepodległościową i współtworzących harcerstwo na terenie odrodzonej Polski.
Organizacja Stefana Maksymiliana
Artykuł

Organizacja Stefana Maksymiliana

Autor: Paweł Wąs
W działalności konspiracyjnych organizacji młodzieżowych okresu stalinowskiego niekiedy jedynym „orężem” młodych ludzi były ręczne drukarki, za pomocą których tworzono ulotki i afisze o treści patriotycznej i antykomunistycznej. Nieliczne z nich zachowały się w aktach procesowych nieletnich konspiratorów.
Paweł Wąs

Paweł Wąs

Pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi. Główne zainteresowania badawcze to działalność powojennego podziemia niepodległościowego oraz antykomunistyczna konspiracja młodzieżowa okresu stalinowskiego. Od 2010 r. przewodniczący Zarządu Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Piotrkowie Trybunalskim. W wolnych chwilach genealog.
Piotrkowscy harcerze w walce z reżimem stalinowskim
Artykuł

Piotrkowscy harcerze w walce z reżimem stalinowskim

Autor: Paweł Wąs
Po spacyfikowaniu podziemia zbrojnego komuniści przystąpili do wprowadzenia w Polsce systemu opartego na wzorcach sowieckich. Spotykało się to ze sprzeciwem, również ze strony młodych harcerzy z rozwiązywanych drużyn, którzy zrzeszali się w konspiracyjne związki.
Placówka wywiadu Konspiracyjnego Wojska Polskiego kryptonim „Wernyhora”
Artykuł

Placówka wywiadu Konspiracyjnego Wojska Polskiego kryptonim „Wernyhora”

Autor: Paweł Wąs
Niezwykle istotną rolę w strukturze KWP pełnił wywiad, którego szefem był Stanisław Żelanowski „Nałęcz”. Dzięki sprawnie działającej sieci wywiadowców i informatorów, również w szeregach MO, UBP, GZI WP, udało się pozyskać wiele cennych informacji. Niektórzy za swe poświęcenie zapłacili najwyższą cenę.
Proces „Warszyca”
Artykuł

Proces „Warszyca”

Autor: Paweł Wąs
W efekcie zdrady jednego z podkomendnych, pod koniec czerwca 1946 r. aresztowany został komendant Konspiracyjnego Wojska Polskiego kpt. Stanisław Sojczyński. Po okresie kilkumiesięcznego śledztwa, w grudniu odbył się proces, w trakcie którego „Warszyc” okazywał niezłomną postawę, piętnując system komunistyczny.
Proces siedemnastu w Radomsku
Artykuł

Proces siedemnastu w Radomsku

Autor: Paweł Wąs
W maju 1946 r. komunistyczny sąd skazał dwunastu żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego na karę śmierci, a pięciu na długoletnie więzienie. Musiało minąć niemal pół wieku, by zamordowanym oddano hołd.
Represje komunistyczne w świetle materiałów z archiwum Konspiracyjnego Wojska Polskiego
Artykuł

Represje komunistyczne w świetle materiałów z archiwum Konspiracyjnego Wojska Polskiego

Autor: Paweł Wąs
Podobnie jak w innych rejonach Polski, także na terenie działalności KWP dochodziło w okresie powojennym do masowych komunistycznych represji, zarówno wobec żołnierzy AK i innych ugrupowań niepodległościowych, jak i ludności cywilnej. Organizacja dowodzona przez „Warszyca” starała się dokumentować wszelkie wykroczenia Sowietów oraz ich polskich kolaborantów.

Setki tytułów prasy wydawanej w latach 40. przez różne organizacje konspiracyjne są dzisiaj widomym świadectwem komunistycznych fałszerstw wyborczych oraz tysięcy zbrodni popełnionych przez UBP, MO, KBW w okupowanej przez sowietów Polsce

Autor: Kazimierz Krajewski, Paweł Wąs, Tomasz Krok, Tomasz Łabuszewski
Szafarze śmierci. Sędziowie sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (luty – czerwiec 1946)
Artykuł

Szafarze śmierci. Sędziowie sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (luty – czerwiec 1946)

Autor: Paweł Wąs
Na początku lutego 1946 r. utworzono wydziały doraźne przy sądach okręgowych, których głównym celem było jak najszybsze spacyfikowanie antykomunistycznego podziemia zbrojnego. W trakcie kilkumiesięcznej działalności te tak zwane „sądy na kółkach”, których składy orzekające rekrutowały się z sędziów i prokuratorów wojskowych, orzekły kilkaset wyroków śmierci.
Tajna Organizacja Młodzieżowa
Artykuł

Tajna Organizacja Młodzieżowa

Autor: Paweł Wąs
Jedną z konspiracyjnych grup zrzeszających młodzież, które działały w okresie stalinizmu na terenie województwa łódzkiego była Tajna Organizacja Młodzieżowa, powstała w Ksawerowie pod Łodzią.
Towarzystwo Antykomunistyczne w Łodzi
Artykuł

Towarzystwo Antykomunistyczne w Łodzi

Autor: Paweł Wąs
Jedną z konspiracyjnych organizacji młodzieżowych działających w okresie stalinizmu na terenie łódzkich Bałut było Towarzystwo Antykomunistyczne, noszące przez pewien czas nazwę Sokoły.
Tragiczna wigilia
Artykuł

Tragiczna wigilia

Autor: Paweł Wąs
Tragiczna w skutkach okazała się wigilia partyzancka, zorganizowana 23 grudnia 1945 r. w Gorzędowie, w której uczestniczyli przedstawiciele komend Konspiracyjnego Wojska Polskiego z powiatów piotrkowskiego i radomszczańskiego.
Tragiczny dzień w historii Sulejowa
Artykuł

Tragiczny dzień w historii Sulejowa

Autor: Paweł Wąs
Barbarzyńskie bombardowanie Sulejowa przez Luftwaffe, w wyniku którego miasto zostało doszczętnie zniszczone, a śmierć poniosło ponad 700 osób, do dziś uważane jest przez jego mieszkańców za jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w historii grodu nad Pilicą.
Ujawnianie struktur Konspiracyjnego Wojska Polskiego wiosną 1947 roku
Artykuł

Ujawnianie struktur Konspiracyjnego Wojska Polskiego wiosną 1947 roku

Autor: Paweł Wąs
Spośród ponad trzech tysięcy osób ujawnionych w trakcie akcji amnestyjnej wiosną 1947 r. na terenie województwa łódzkiego, niemal pięćset było członkami i współpracownikami Konspiracyjnego Wojska Polskiego – największej antykomunistycznej organizacji zbrojnej działającej w pierwszych latach powojennych w centralnej Polsce.