Książka jest efektem kilkunastoletniej współpracy naukowej pomiędzy archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy i Akademią Nauk Ukrainy. Poszczególne rozdziały książki dotyczą szczególnie istotnych kwestii w historii obydwu narodów. Są to: Wielki Głód na Ukrainie (1932–1933), „Operacja Polska” w latach Wielkiego Terroru (1937–1938), polskie podziemie na Kresach (1939–1941), Polacy i Ukraińcy pomiędzy dwoma totalitaryzmami (1942–1945), operacja „Sejm” 1944–1946, przesiedlenia Polaków i Ukraińców w latach 1944–1946 i akcja „Wisła” z 1947 r.
***
Mając na uwadze poszerzanie wiedzy dotyczącej najnowszych dziejów Polski, a w szczególności tragicznych losów Polaków w na terenach byłego ZSRS, Archiwum IPN współpracuje w zakresie prac archiwalno-historycznych z Wydzielonym Państwowym Archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy (HDA SBU). Pierwsze kontakty w tej dziedzinie nawiązało w latach 90. polskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zainicjowano wówczas serię wydawnictw źródłowych "Polska i Ukraina w latach trzydziestych – czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych", którą od 2001 r. ze strony polskiej kontynuuje pion archiwalny IPN. W jego ramach współpracę z SBU prowadzi Wydział Badań Archiwalnych i Edycji Źródeł.
