Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Fenomen polskości
POLECAMY
Wywiad

Fenomen polskości

Autor: Maciej Kwaśniewski, Bolesław Orłowski
3 maja IPN udostępnił film dokumentalny „Fenomen polskości”. To opowieść o prof. Bolesławie Orłowskim, który od lat bada i propaguje polski wkład w rozwój światowej nauki i techniki. Z prof. Orłowskim o jego misji rozmawia Maciej Kwaśniewski.
Generacja „niepokornych” (1863–1918)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Generacja „niepokornych” (1863–1918)

Autor: Barbara Świtalska-Starzeńska
Można śmiało uznać za fenomen to, że u schyłku XIX i na początku XX w. żyło i działało tak wiele wybitnych osób, które nieustępliwie walczyły o wolną i suwerenną Polskę. Byli to ludzie różnych profesji i nierzadko o odmiennych poglądach. Łączyło ich marzenie o niepodległej Ojczyźnie.
Juliusz Makarewicz w sowieckim Lwowie
POLECAMY
Artykuł

Juliusz Makarewicz w sowieckim Lwowie

Autor: Piotr Olechowski
Był twórcą Kodeksu karnego z 1932 r. (obowiązującego do 1969 r.), rektorem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, senatorem RP. W 1945 r. został aresztowany i zesłany do obozu pracy w Krasnodonie. Zwolniony po kilku miesiącach, pozostał w sowietyzowanym Lwowie.
Katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu

Autor: Dariusz Zalewski
W nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 r. w elektrowni jądrowej w Czarnobylu doszło do największej katastrofy w historii energetyki jądrowej. Była to tragedia o skutkach znacznie wykraczających poza miejsce zdarzenia.
Kazimierz Bartel – ostatnia ofiara zbrodni na profesorach lwowskich
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kazimierz Bartel – ostatnia ofiara zbrodni na profesorach lwowskich

Autor: Sławomir Kalbarczyk
W II RP zmiany na stanowisku szefa rządu dokonywały się często: w ciągu dwudziestu lat jej istnienia na fotelu premiera zasiadło dwudziestu polityków. Aż trudno uwierzyć, że spośród wszystkich premierów RP tylko jeden został zamordowany przez Niemców. Był nim właśnie Kazimierz Bartel.
Kazimierz Prószyński (1875-1945) – zapomniany pionier ruchomego obrazu
POLECAMY
Artykuł

Kazimierz Prószyński (1875-1945) – zapomniany pionier ruchomego obrazu

Autor: Paweł Popiel
Louis Lumière miał o nim powiedzieć: „Panowie, ten człowiek jest pierwszy w kinematografii, ja jestem drugi”. „Gdyby się urodził pod szczęśliwą gwiazdą, dziś mówilibyśmy o światowej pleografii, a nie o kinematografii” – stwierdził Anatol Stern. Edward W. Morley nazwał go „Kolumbem kinematografii”.
Komuniści a inteligenci
TYLKO U NAS
Artykuł

Komuniści a inteligenci

Autor: Elżbieta Kowalczyk
Program Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (od 1925 r. Komunistyczna Partia Polski), był skierowany do robotników. Oni też stanowili centralny element doktryny Karola Marksa i Fryderyka Engelsa, która była podstawą ukształtowania się komunistycznego nurtu politycznego.
Krakowscy profesorowie wracają z niemieckiego obozu koncentracyjnego
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Krakowscy profesorowie wracają z niemieckiego obozu koncentracyjnego

Autor: Marcin Chorązki
Polskie elity intelektualne doświadczyły jako pierwsze masowej akcji represyjnej niemieckiego okupanta, w wyniku której zmarło z wycieńczenia nie mniej niż 25 uczonych.
Ks. prof. Wincenty Granat. Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, kandydat na ołtarze
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Ks. prof. Wincenty Granat. Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, kandydat na ołtarze

Autor: Konrad Białecki
Przyszły rektor KUL urodził się 1 kwietnia 1900 roku w Ćmielowie k. Ostrowca Świętokrzyskiego, jako syn Jana i Antoniny z d. Jedlickiej. Miał dwie siostry i dwóch braci. W późniejszych latach wpisywał w ankietach personalnych pochodzenie robotnicze (1952) lub robotnicze i drobnomieszczańskie (1954).
Kultura i nauka w służbie ideologii
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Kultura i nauka w służbie ideologii

Autor: Filip Musiał
Przejęcie przez komunistów kontroli nad życiem politycznym w Polsce pojałtańskiej umożliwiło im podjęcie bardziej zdecydowanych działań w celu wyeliminowania niezależności w pozostałych sferach życia publicznego.
List wrocławskich naukowców w obronie KOR
POLECAMY
Artykuł

List wrocławskich naukowców w obronie KOR

Autor: Grzegorz Waligóra
W maju 1977 r. olbrzymim wstrząsem dla wszystkich środowisk opozycyjnych była śmierć studenta V roku filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, współpracownika KOR Stanisława Pyjasa. Jego ciało znaleziono w bramie przy ul. Szewskiej w Krakowie.
Metalowe kartoteki, czyli matryce do maszyny adresującej
TYLKO U NAS
Artykuł

Metalowe kartoteki, czyli matryce do maszyny adresującej

Autor: Stefan Białek
Na obszarze zajmowanym niegdyś przez III Rzeszę i terytoriach przez nią okupowanych odkrywa się co jakiś czas różnej wielkości zbiory metalowych tabliczek (o wymiarach 55 x 108 mm) z wytłoczonymi w nich informacjami, których pochodzenie i przeznaczenie budzi uzasadnioną ciekawość znalazców.
Naukowiec w służbie konspiracji
TYLKO U NAS
Artykuł

Naukowiec w służbie konspiracji

Autor: Joanna Żelazko
Mimo podpisania 8 maja 1945 r. europejskich porozumień kończących II wojnę światową, w Polsce kontynuowana była walka o kształt polityczny kraju. Prowadzący ją żołnierze byli często tymi samymi ludźmi, którzy walczyli z okupantami w szeregach Polskiego Państwa Podziemnego.
Ofiary <i>Sonderaktion Krakau</i>
POLECAMY
Artykuł

Ofiary Sonderaktion Krakau

Autor: Anna Czocher
Aktion gegen Universitäts-Professoren, powszechnie znana pod nazwą Sonderaktion Krakau, zapisała się w historii Krakowa i dziejów powszechnych jako bezprecedensowy atak na naukę polską.
Osiągnięcia i niepowodzenia II Rzeczypospolitej
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Osiągnięcia i niepowodzenia II Rzeczypospolitej

Autor: Marek Gałęzowski
Odbudowa państwa polskiego po przeszło wieku niewoli była procesem długotrwałym i żmudnym. II Rzeczpospolita powstawała na obszarach w znacznej części zniszczonych, w warunkach wojny trwającej dłużej niż w innych państwach europejskich.
Plan stworzenia inteligenta separatystycznego, czyli kilka uwag o komunistycznym projekcie budowania „nowej inteligencji” po 1944/1945 r.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Plan stworzenia inteligenta separatystycznego, czyli kilka uwag o komunistycznym projekcie budowania „nowej inteligencji” po 1944/1945 r.

Autor: Marcin Kruszyński
Po roku 1944 rządzący w Polsce komuniści podjęli decyzję o stworzeniu nowego inteligenta, a raczej inteligenta separatystycznego, oderwanego od dotychczasowej grupy macierzystej, odrzucającego etos – politykiera o właściwym, tj. robotniczo - chłopskim, pochodzeniu.
Politechnika Lwowska. Kuźnia kadr II Rzeczypospolitej
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Politechnika Lwowska. Kuźnia kadr II Rzeczypospolitej

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Co łączy premierów Jędrzeja Moraczewskiego, Władysława Sikorskiego i Kazimierza Bartla oraz ministra spraw wojskowych Kazimierza Sosnkowskiego? Wszyscy ci wybitni politycy II RP byli wychowankami Politechniki Lwowskiej.
Politechnika Wrocławska – krótki kurs historii opozycji solidarnościowej
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Politechnika Wrocławska – krótki kurs historii opozycji solidarnościowej

Autor: Agnieszka Klarman
Politechnika Wrocławska – jedna z pierwszych państwowych wyższych szkół we Wrocławiu – została utworzona w 1945 r. przez pracowników naukowych przedwojennej Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie w budynkach po niemieckiej Wyższej Szkole Technicznej (Technische Hochschule).
Profesor Rudolf Spanner - dyrektor Instytutu Anatomii Akademii Medycznej w Gdańsku w latach 1940-1945
TYLKO U NAS
Artykuł

Profesor Rudolf Spanner - dyrektor Instytutu Anatomii Akademii Medycznej w Gdańsku w latach 1940-1945

Autor: Monika Tomkiewicz
Czy Rudolfa Spannera można umiejscowić w panteonie wielkich naukowców świata, czy wśród degeneratów, pozbawionych wszelkich ludzkich odczuć? Na to pytanie starali się odpowiedzieć Monika Tomkiewicz i Piotr Semków w wydana w 2010 r. w Gdyni książce zatytułowanej „Profesor Rudolf Spanner 1895-1960”.
Ukraińska (?) lista polskich profesorów
POLECAMY
Artykuł

Ukraińska (?) lista polskich profesorów

Autor: Marcin Przegiętka
W lipcu 1941 na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie Niemcy rozstrzelali ponad 40 osób – profesorów lwowskich, a także ich bliskich, gości i domowników. Kto sporządził listę osób przeznaczonych do tej egzekucji? Niektóre tropy prowadzą do środowiska lwowskich nacjonalistów ukraińskich.
W konspiracji była postacią legendarną. Niesamowity życiorys Elżbiety Zawackiej
PAMIĘTAMY
Biogram / Biografia

W konspiracji była postacią legendarną. Niesamowity życiorys Elżbiety Zawackiej

Autor: Anna Lasek
Jej życie to gotowy scenariusz na doskonały film wojenny. Pedagog, matematyk i profesor nauk humanistycznych, żołnierz AK, powstaniec warszawski, więzień okresu stalinowskiego. Przede wszystkim jednak legendarna kurierka, emisariuszka Komendanta Głównego ZWZ do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Jedyna kobieta w gronie cichociemnych oraz druga w historii polskich sił zbrojnych generał brygady.
Zapomniany bohater: Jan Stanisław Kochanowski (1894-1942) przyrodnik grodzieński
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Zapomniany bohater: Jan Stanisław Kochanowski (1894-1942) przyrodnik grodzieński

Autor: Jan Szumski
Co łączy Świętego Maksymiliana Kolbego i Jana Kochanowskiego, przyrodnika grodzieńskiego, oprócz aktywnej działalności w Grodnie? Obydwaj zginęli oddając swe życie za innego, wykazując się wartą przypomnienia postawą obywatelską i chrześcijańską.
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2023 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510