Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

…<i>chcielibyśmy Ją widzieć Wolną i Niepodległą</i>… Młodzi konspiratorzy w walce z komuną
Artykuł

chcielibyśmy Ją widzieć Wolną i Niepodległą… Młodzi konspiratorzy w walce z komuną

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Na przełomie października i listopada 1946, gdy w regionie radomskim kończyły się możliwości działania „leśnych” w dotychczasowej formule względnie dużej liczebności oddziałów, część kadry b. Związku Zbrojnej Konspiracji (krypt. inspektoratu WiN-owskiego) przystąpiła do tworzenia nowych struktur.
„Nie możemy trwać w bierności…” Zrzeszenia WiN wobec sytuacji politycznej w 1945 roku
Artykuł

„Nie możemy trwać w bierności…” Zrzeszenia WiN wobec sytuacji politycznej w 1945 roku

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
W kolportowanej na Kielecczyźnie winowskiej gazetce „Wolne Słowo” pisano m.in. o kondycji społeczeństwa polskiego pod koniec 1945 r. oraz celach obozu niepodległościowego.
„Wszyscy mówiliśmy o niej babcia od krzyża”
Artykuł

„Wszyscy mówiliśmy o niej babcia od krzyża”

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
W każdym polskim zrywie wolnościowym ogromną rolę odgrywały kobiety. Żony, matki, siostry pozostawały często w cieniu wydarzeń, choć odznaczały się wielką odwagą. Nie tylko wspierały i zagrzewały mężczyzn do walki, lecz także same w niej uczestniczyły.
„Zrodził nas sierpniowy bunt Robotników Wybrzeża”. Region Świętokrzyski NSZZ „Solidarność” 1980-1981

„Zrodził nas sierpniowy bunt Robotników Wybrzeża”. Region Świętokrzyski NSZZ „Solidarność” 1980-1981

Autor: Marzena Grosicka, Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Fala strajków latem 1980 r., a następnie powstanie „Solidarności” wywołały najpoważniejszy w historii PRL kryzys państwa komunistycznego i destabilizację systemu opartego na hegemonicznej pozycji Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Podważenie roli PZPR sprawiło, że partia ta już nigdy nie podniosła się z ideologicznej klęski.

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania, kontrowersje, perspektywy (wokół publikacji pokonferencyjnej)

Autor: Rafał Dudkiewicz, Edyta Majcher-Ociesa, Tomasz Domański, Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Bitwa pod Zwoleniem. 15 czerwca 1946 r.
Artykuł

Bitwa pod Zwoleniem. 15 czerwca 1946 r.

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Pod względem liczby zaangażowanych osób, utworzonych struktur oraz skali prowadzonych działań Związek Zbrojnej Konspiracji był największą i najważniejszą formacją podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego w powojennych dziejach Kielecczyzny. Walka stoczona 15 czerwca była największą partyzancką akcją zbrojną przeprowadzoną przez podziemie antykomunistyczne na Kielecczyźnie w 1946 r.
Całym życiem za Wolną i Niepodległą
Biogram / Biografia

Całym życiem za Wolną i Niepodległą

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Priorytetem komunistycznego aparatu bezpieczeństwa w latach 1944-1956 było niszczenie struktur Polskiego Państwa Podziemnego oraz ludzi, którzy je tworzyli. Takich jak płk Jan Zientarski.
Długie trwanie Polskiego Państwa Podziemnego
Artykuł

Długie trwanie Polskiego Państwa Podziemnego

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
18 grudnia 2013 r., w Garbatce-Letnisko, pracownicy Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej wydobyli powielacz, który w latach 80. XX wieku był w dyspozycji osób tworzących struktury Tymczasowej Komisji Terenowej Ruchu Oporu NSZZ „Solidarność” w Pionkach.
Dodatek historyczny kieleckiej delegatury IPN poświęcony przekształceniu ZWZ w AK (14 lutego 1942 r.)

Dodatek historyczny kieleckiej delegatury IPN poświęcony przekształceniu ZWZ w AK (14 lutego 1942 r.)

Rozkaz podpisany przez gen. Władysława Sikorskiego, naczelnego wodza Polskich Sił Zbrojnych, miał przede wszystkim znaczenie polityczno-wojskowe. Związek Walki Zbrojnej, działający już od listopada 1939 r. na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką i sowiecką, był uznawany przez rząd RP za pełnoprawną część Polskich Sił Zbrojnych. 14 lutego 1942 r. organizacji stanowiącej część polskiej armii nadano nową nazwę, oddającą ogólnopolski charakter AK i jej podstawowe cele.

Jakie były formy i możliwości oporu Żydów przeciwko Niemcom w czasie II wojny światowej? Co nowego wiemy o walce Żydów w getcie warszawskim? Jak wyglądał opór cywilny i zbrojny w gettach zorganizowanych przez niemieckie władze okupacyjne?

Kuryer Kielecki. Stan wojenny. Dodatek prasowy Delegatury IPN w Kielcach

Kuryer Kielecki. Stan wojenny. Dodatek prasowy Delegatury IPN w Kielcach

Wydarzenia sprzed 40 lat budzą w odbiorze społecznym wciąż sprzeczne emocje. Co powinniśmy pamiętać o tamtym tragicznym czasie?
Nasza Historia – Świętokrzyskie. Dodatek prasowy

Nasza Historia – Świętokrzyskie. Dodatek prasowy

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki, Tomasz Domański, Robert Piwko, Marzena Grosicka, Tomasz Gocel
Wydawnictwo Delegatury IPN w Kielcach dotyczące wsi kieleckiej wobec komunistycznego totalitaryzmu.
Niepodległościowe organizacje młodzieżowe na Kielecczyźnie po 1945 roku
Artykuł

Niepodległościowe organizacje młodzieżowe na Kielecczyźnie po 1945 roku

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Antykomunistyczne poglądy, chęć działania przeciwko strukturom nowej władzy oraz przeciwstawienia się powszechnej indoktrynacji i kontroli, a czasem po prostu marzenia o ekscytującej przygodzie – to wszystko popychało młodych ludzi do konspiracji.
Podstęp, manipulacja, prowokacja
Artykuł

Podstęp, manipulacja, prowokacja

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Opór wobec komunistycznej władzy przybierał różne formy, nie zawsze zgodne z oczekiwaniami stalinowskiej wizji świata. Wiele z efemerycznych organizacji, opisanych w aktach aparatu terroru, wydaje się raczej wytworem sprofilowanej pod propagandowe potrzeby prowokacji UB, a nie realnym opisem działalności podziemia.
Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. – podziemie w roli oskarżonego
Artykuł

Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. – podziemie w roli oskarżonego

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Bezpośrednio po pogromie, władze komunistyczne oskarżyły podziemie (oraz ogólnie tzw. reakcję) o spowodowanie zajść antyżydowskich. Przez wiele tygodni teza ta była podtrzymywana przez oficjalną propagandę, później natomiast, z nieznanych bliżej przyczyn, oskarżenia te zostały „wyciszone”.

Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. Między portretem społecznym a dynamiką zajść [DEBATA]

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki, Marek Wierzbicki, Julian Kwiek
PZPR w województwie kieleckim

PZPR w województwie kieleckim

Partie komunistyczne w krajach, które znalazły się w sowieckiej strefie wpływów oparte były na tamtejszych wzorcach. Na ile udało się je przenieść na polski grunt? Na ile możemy mówić o niezależności partii komunistycznej w Polsce po zakończeniu II wojny światowej?
Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki

Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Urodzony w 1960 r.; doktor nauk humanistycznych, w latach 90-tych nauczyciel akademicki, od 2001 r. pracownik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Krakowie (Delegatura w Kielcach – referat naukowy), następnie Oddziałowego Biura Badań Historycznych. Specjalizuje się w historii oporu społecznego po 1945 r.
Środowiska groźne dla władzy komunistycznej
Artykuł

Środowiska groźne dla władzy komunistycznej

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Wprowadzenie stanu wojennego stanowiło eskalację w represyjnej polityce władz komunistycznych i szczególnie ostro kontrastowało z poprzedzającym je okresem karnawału „Solidarności”. Tym bardziej nie należy się dziwić, że sprowokowało tak szeroką gamę przejawów oporu – zwłaszcza wśród młodzieży i dawnych działaczy związkowych.
Święto 3 maja w czasach Polski „ludowej”
Artykuł

Święto 3 maja w czasach Polski „ludowej”

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja uchodziła w PRL za święto przeciwników systemu. Władza robiła wszystko, by utrudnić niezależne, patriotyczne manifestacje.
W obronie krzyża. Protest młodzieży Zespołu Szkół Zawodowych we Włoszczowie w grudniu 1984 r.
Artykuł

W obronie krzyża. Protest młodzieży Zespołu Szkół Zawodowych we Włoszczowie w grudniu 1984 r.

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Władze komunistyczne nie tylko represjonowały duszpasterzy, których uznały za duchowych przywódców opozycji, ale także zwalczały świat wartości oparty na wierze katolickiej. Symbolem tych wartości był krzyż.