Justyna Sierp. Szpieg z Komunistycznej Partii Polski
Niewielu przedwojennych komunistów doczekało się powieści opartej na kanwie swojego życiorysu. Do wyjątków należy Justyna Sierp, której historia stała się inspiracją dla reportażysty i reżysera filmów dokumentalnych Bronisława Wiernika. Jego książkę pt. „Niektóre przygody Elzy R.” opublikowało w dużym nakładzie wydawnictwo „Książka i Wiedza”.
Powojenna działalność wywiadowcza Zbigniewa Rotkiela (1949–1950)
Był oficerem od października 1938 r. Zasłużony żołnierz AK, miał doświadczenie w pracy wywiadowczej. Wrócił do niej pod koniec lat 40., współpracując z emigracyjnym Komitetem do Spraw Kraju. Jego aresztowanie w maju 1950 r. nie było wynikiem wpadki, a przypadku – Rotkiel padł ofiarą zakrojonych na szeroką skalę represji wobec przedwojennych wojskowych.
The Rolling Stones w Warszawie
W kwietniu 1967 r. na dwóch koncertach w Warszawie wystąpił zespół The Rolling Stones. Jest to wydarzenie często przypominane i do dziś wzbudzające emocje.
Nekropolia polskich oficerów w Charkowie-Piatichatkach w fotografiach Andrzeja Świderskiego
Poza Katyniem dwa inne miejsca pochówku polskich oficerów – Charków i Miednoje – nieznane były aż do 1990 r. Fotograf Andrzej Świderski, pracownik Energopolu, uczestniczył w latach 1990–1991 w odkrywaniu cmentarza w Charkowie-Piatichatkach, a jego zdjęcia są świadectwem tych wydarzeń.
Dokumenty zbrodni. Nakazy wykonania kary śmierci w okresie Wielkiego Terroru w Gruzji (1937–1938)
Osoby represjonowane w okresie Wielkiego Terroru w Gruzji skazywano na karę śmierci, karę łagrów lub uwięzienie. W przypadku wydania przez Trójkę lub Dwójkę wyroku śmierci, ludowy komisarz spraw wewnętrznych Siergiej Goglidze lub jego zastępca (Awksientij Rapawa lub Bogdan Kobułow) kierował do naczelnika więzienia, w którym przebywali skazani, nakaz wykonania wyroku.
„Babel”. Klub studencki „zagraża bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu”
Klub studencki przy oddziale warszawskim TSKŻ rozpoczął działalność w styczniu 1966 r. Od maja 1966r. funkcjonował pod nazwą „Babel”. Najpopularniejszymi formami działalności klubu „Babel” były wieczorki taneczne oraz odczyty i spotkania z interesującymi ludźmi. Został on rozwiązany w następstwie wydarzeń Marca 1968 r.
Ofiara Zbrodni Katyńskiej. Stefan Szletyński (1893–1940)
Jedną z ofiar Zbrodni Katyńskiej był pochodzący z Łodzi porucznik Stefan Szletyński. Jego sylwetkę warto przybliżyć w szerszej perspektywie, uwzględniającej losy dwóch rodzin o silnych tradycjach patriotycznych, zaangażowanych w działalność niepodległościową i współtworzących harcerstwo na terenie odrodzonej Polski.
Egzekucja dokonana przez Niemców 13 kwietnia 1944 r. w Lesie Wełeckim k. Buska-Zdroju
Las Wełecki, położony w odległości ponad 4 km od Buska-Zdroju, był jednym z największych miejsc kaźni na terenie Kreishauptmannschaft Busko w czasie okupacji niemieckiej.
„Teraz już znam drogę do Katynia”. Ze wspomnień księdza Henryka Okołotowicza
Kiedy podjął decyzję o wstąpieniu do stanu duchownego, miał przed sobą kilka lat wypełnionych administracyjnymi przeszkodami ze strony władz sowieckich. Gdy został księdzem, w podjętej pracy duszpasterskiej dbał nie tylko o żywych. W listopadzie 1984 r. po raz pierwszy odprawił mszę na mogiłach pomordowanych w Katyniu polskich oficerów.
Tożsamość ukryta w materii. Identyfikacja przedmiotów grobowych w zbiorach Muzeum Katyńskiego w Warszawie
Podczas badań archeologiczno-ekshumacyjnych prowadzonych w Katyniu, Charkowie, Miednoje i Bykowni wykopano wiele przedmiotów osobistych, fragmentów umundurowania, elementów wyposażenia wojskowego lub policyjnego.
Anna i Sara. Anna Bogdanowicz (Jasło i Kielce)
6 listopada 1942 roku Anna Bogdanowicz, wraz z mężem i synem Antonim, została aresztowana. Oskarżono ją o pomoc w zorganizowaniu ucieczki Sary Diller z getta. Marceli Bogdanowicz wraz synem zostali zwolnieni po przesłuchaniu. Annę, która przypuszczalnie wzięła na siebie całą winę, osadzono w więzieniu w Kielcach, a 16 grudnia 1942 roku przetransportowano do Auschwitz. O determinacji i poświęceniu Polki, która w 1942 roku ocaliła Żydówkę z jasielskiego getta mówi Edyta Krężołek.
Wacław Kostek-Biernacki w rękach komunistów
Trzymano go w jednej celi z niemieckim ludobójcą Erichem Kochem. Pokazową rozprawę przeciwko niemu planowano przeprowadzić pomiędzy procesami innych niemieckich zbrodniarzy – Rudolfa Hössa i Ludwiga Fischera. Ale on się nie poddał, zachował godność i – w panującym zalewie pogardy i najgorszych oskarżeń wobec przedwojennej Polski – niezłomną postawę obrońcy dobrego imienia II RP i marszałka Józefa Piłsudskiego.
